De natuur als essentieel deel van de Steiner pedagogie
De meeste Steiner scholen vind je terug in de buurt van natuur omdat het contact met de natuur en zijn ritmische seizoenen het schooljaar verbind met de biologische levenscyclus van het kind en zijn groei. De Kristoffel Steiner school in Teruvren ligt vlak bij het prachtige park van Tervuren en heeft als speelplaats een tuin waardoor de kinderen dagelijks in contact staan met de fysieke elementen van de natuur en zijn cyclus. Tevens wordt door het fysieke contact met de natuur zin en motoriek gestimuleerd.
Er wordt met natuurlijke materialen gewerkt en gedecoreerd in de klassen (hout, katoen, wol, bijenwas, natuurlijke verf, vilt, bloemen, etc…) waardoor ook de tastzin en motoriek van de kinderen verder gestimuleerd wordt.
Ritme
Het respect voor ritme structureert de harmonieuze ontwikkeling van het kind
Doorheen het schooljaar wordt het leven op onze school bepaald door het ritme van de seizoenen en door de verschillende seizoensfeesten. De kinderen bereiden deze feesten in de klas voor en elk feest is daardoor een mogelijkheid de ontwikkeling in hun motorieke, sociale en formele vaardigheden te laten zien. Tevens brengen deze feesten veel plezier en samenzijn tussen de leerlingen maar vaak ook met de ouders.
Peuters & Kleuters
De wereld is goed
In de peuter en kleutertijd gaat onze zorg uit naar de gezonde ontwikkeling van de zintuigelijke vermogens, naar zinvolle gewoontevorming, naar het ritmiseren van het dag- en weekverloop, naar een gezond slaap-waakritme en naar de ondersteuning van een goede orgaanvorming via waarachtige gebaren in de omgevingsruimte en de activiteiten.
Bovenal moet er veel ruimte zijn voor beweging, binnenshuis maar ook buiten. De kinderen moeten tot hun zevende levensjaar de kans krijgen om hun lichamelijkheid ten volle te ontwikkelen in spel en beweging. Een opvoeding die het jonge kind serieus neemt, neemt daarvoor de tijd.
Peuters en kleuters verschillen sterk van elkaar in hun respectievelijke nood aan aandacht: peuters hebben behoefte aan een meer exclusieve aandacht. Daarom beschikken peuters over een eigen instapklasje gescheiden van de grotere kinderen. Dit geeft hen de gelegenheid om een gevoel van geborgenheid en veiligheid op te bouwen in deze nieuwe omgeving, weg van huis. Eenmaal ze klaar zijn, maken ze dan de stap naar de kleuterklas.
De kleutertijd is de gouden tijd waarin het kleine kind door middel van zijn rijke fantasie en zijn nabootsingskracht al spelend zijn vrijheid beleeft en zich ontplooit. Ook zijn wil wordt nu gevormd. Doordat onze kinderen in de klas zowel met jongere als oudere kinderen kunnen samenspelen en door het voorbeeld van de leerkracht, wordt het leren door nabootsen gestimuleerd. Dankzij de bijzondere aandacht voor schoonheid en harmonie, ritme en geborgenheid in het klasje ontwikkelt het kind zijn vertrouwen in het leven.
Een doorsnee dag
Elke dag verloopt volgens een vast ritme. Dat geeft ieder kind een houvast waardoor het zich kan ontplooien en groeien.
Kort voor half negen brengen de ouders hun kleuters tot bij hun kleuterjuf of -meester.
Na het ochtendritueel bieden de kleuterleerkrachten de kinderen datgene aan waar zij op dat moment aan toe zijn: kringspelen; kunstzinnige activiteiten zoals tekenen, schilderen of boetseren; huishoudelijke taakjes uitvoeren zoals brood bakken, soep maken, de poppenwas doen of de tafeltjes boenen; handvaardigheidstechnieken zoals timmeren, vilten of mandjes vlechten, en natuurlijk buiten spelen, zaaien en planten in de schooltuin.
De poppenhoek, het keukentje, de bouwhoek, de grote zandbak en de tuin nodigen uit tot vrij fantasiespel. Ook taal krijgt bijzondere aandacht. Dagelijks wordt er voorgelezen, verteld en gezongen. Dit alles maakt zo’n kleuterdagje weloverwogen vol.
Opgroeien in vertrouwen
Op onze Steiner school en de Steiner pedagogie volgend, heeft elke klas zijn vaste leraar of leraares van jaar 1 tot en met 6. De leerkracht volgt dus gedurende een cyclus van 6 jaar de klas en daarmee de ontwikkeling van het kind. Deze methode heeft als voordeel dat het kind in een veilige relatie met een vaste leerkracht vertrouwen in zichzelf en in de wereld rond hem kan opbouwen.
Hoofdvakken en vaklessen
In het leerplan maken we onderscheid tussen hoofdvakken en (bijzondere) vaklessen.
Hoofdvakken worden steeds in periodes van 3 of 4 weken gegeven. Taal, rekenen en wereldoriëntatie zijn hoofdvakken. Onder wereldoriëntatie vallen ook vakken als gesteenteleer, meetkunde en natuurkunde.
Vaklessen worden een of twee keer per week gegeven. Dit zijn bijvoorbeeld muziek, handwerken, euritmie, Engels, Frans en Duits.
Taal en rekenen worden zowel als hoofdvak als vakles gegeven.
Het leerplan gaat uit van de verschillende ontwikkelingsfasen van het kind. De lesstof dient deze ontwikkeling. Hierbij wordt aandacht gegeven aan zowel hoofd, hart als handen. Er wordt dan ook in veel verschillende vakken les gegeven. Natuurlijk wordt er dagelijks gerekend, gelezen en aan de taalontwikkeling gewerkt. Maar daarnaast krijgen de kinderen ook allerlei ”doe-vakken” als handwerken, handvaardigheid, schilderen, tekenen, gymnastiek en euritmie.
Het leerplan sluit aan bij de belangstelling van de kinderen. Zo wordt er in de hoogste klassen gesteenteleer gegeven, worden het weer en de klimaten behandeld en maken de kinderen kennis met de geschiedenis van verschillende culturen, met meetkunde en natuurkunde.
Doorgaande leerlijn
Bij alle vakken is sprake van een doorgaande leerlijn. Vanzelfsprekend voldoen de kerndoelen in onze leerlijnen aan de eisen die de onderwijsinspectie daaraan stelt.
Een doorsnee dag
Naarmate de psychomotriek verfijnt, wordt de eurythmie, de beoefening van het mooie en juiste gebaar (opgestart in de kleuterklas), voortgezet in de lagere school. Dit gebeurt in het bijzonder aan de hand van kunstzinnige activiteiten, zoals fluit spelen, en manuele activiteiten zoals het breien (bijvoorbeeld van een fluitzakje).
De morgenden zijn gewijd aan de hoofdvakken, per perioden van verschillende weken. De kunstzinnige uitdrukking via ondermeer het schilderen, tekenen en het theater, staat de leerlingen toe om de opgedane leerstof tot leven te brengen en ze zich op een creative manier eigen te maken.
De namiddagen behelsen weekelijkse vaklessen, uitjes in de natuur, vrij spel – nog steeds want zó belangrijk – en aanverwante activiteiten zoals een knutselmoment gegeven in een andere taal…
Algemeen gesteld ziet de leerkracht er, in het kader van elke leerstof en aktiviteit, steeds op toe dat de kinderen hun wil en hun gevoel trouw blijven, en dat zij hun denken beginnen te ordenen zodat zij open en klaar zijn voor de meer formele leermomenten. Deze laatsten worden verder ondersteund door de verhalen die verteld worden, door de ervaringen opgedaan tijdens uitstapjes en door bepaalde knutselwerkjes die gemaakt worden, zoals bijvoorbeeld de bouw van een vlieger in het eerste leerjaar.
De rol van ouders
Men stelt dat Steinerscholen er zijn omdat ouders willen dat ze er zijn. Deze stelling impliceert een participatieve en actieve houding van ouders op school. Actieve ouder participatie maakt het mogelijk dat de school op alle niveaus fungeert.
Onze ouders nemen dus een belangrijke plaats in het schoolgebeuren. Ze realiseren mee de school. Daarom brengt onze school niet alleen voor een kind, maar ook voor zijn ouders nieuwe ervaringen mee.
Hier een kort overzicht over de rol die ouders op school spelen:
- Wekelijkse beurt taken (ongevere 3 keer per jaar per klas): bloemen meebrengen, vuil buiten zetten, week was doen.
- Mede-organiseren van de seizoenfeesten
- Nieuwsbrief schrijven
- Website management 😉
- Schoolboodschappen doen
- Schoolonderhoud (klusjes groep)
- Tuinonderhoud (tuin groep)
- Kerstmarkt en opendagen organiseren – samen met de leerkrachten
- Fondsenwerving
- Participation dans le comité de direction (mandatée)
- Klasouder
Organisatie
Een aantal ouders neemt taken in het Oudercomité waar. Deze ouders worden afgevaardigd door de algemene oudervergadering.
Seizoensfeesten
Overzicht
Herfst
Michaëlfeest (zonder ouders)
De verhalen over Michaël en ‘Sint Joris en de draak’ staan centraal.
Sint Maarten (met ouders)
Ridder Maarten deelt zijn mantel. De kinderen en ouders gaan zingend op tocht en trekken met lampionnetjes het bos in tot ze bij het appelvrouwtje komen, die het laatste van de oogst voor ons heeft bewaard.
Advent, Sint Niklaas (zonder ouders)
Door Sint Nikolaas worden goede gaven aan groot en klein geschonken. Hij opent samen met de sterrenkinderen de advent.
Winter
Advent, Kerstfeest en kerstontbijt (met ouders)
Doorheen de advent wordt het kerstgebeuren opgebouwd.
Advent, Drie Koningen (zonder ouders)
Het is een tijd van verhalen en liedjes. We voeren ook het spel van herders en koningen op.
Maria Lichtmisviering (zonder ouders)
We sluiten de kersttijd af met een ode aan het licht. We laten alle kaarsrestjes in notendopjes op het water wegdrijven. De dagen lengen weer!
Lente
Carnaval viering (zonder ouders)
Nog even de februari-koude door en dan vieren we met grote trom het afscheid van de winter. Kleine draakjes steken weer de kop op. We kijken in de spiegel en merken dat er nog werk is.
Palmpasen viering (met ouders)
Met versierde palmpasenstokken trekken we de lente tegemoet. De broodhaan herinnert ons eraan wakker te zijn.
Pinksterfeest (zonder ouders)
In de kleuterschool vieren we het feest van de pinksterbruid. De oudste jongen en het oudste meisje gaan voor in een kleurrijke stoet. De lagere school is hierbij graag te gast.
Zomer
Sint Jansfeest (met ouders)
We steken een groot vuur aan, doen volksspelen en dansen en zingen onze zomervreugde uit.
